تربیت جنسی از دیدگاه اسلام
یک فرد برای داشتن زندگی سالم و بدون اختلال در دوره‌های مختلف رشدی و قبول مسئولیتها، نیاز به تربیت جنسی صحیح در هر دوره دارد .دین اسلام که برنامه کاملی برای بهترین نوع زندگی دارد با راهکارهایی عملی ما را به سوی سلامت رشدی هدایت میکند .امروزه تربیت جنسی کودکان یکی از دغدغه‌های اصلی خانواده‌هاست که زیر مجموعه‌ای از نظام تعلیم و تربیت میباشد.
مفهوم تربیت جنسی:
فرد از کودکی تا جوانی باید به گونه‌ای آموزش ببیند که با جنسیت خود آشنا گردد و آنها را بپذیرد، احکام و آداب دینی در ارتباط با مسائل جنسی مربوط به خود و روابط با همجنس و جنس مخالف را فرا گیرد، با مسائل مربوط به زندگی خانوادگی و روابط با همسر آشنا گردد تا بتواند عواطف و فعالیت‌های جنسی خویش را در جهت قرب الی الله و جلب خشنودی خداوند به کار گیرد.۱
خطاهای خانواده در تربیت کودکان:
کمبود محبت
امام باقر علیه‌السلام می‌فرمایند: “به خدا سوگند، من در ارتباط با بعضی از فرزندانم شخصیت او را می‌سازم. او را روی زانوی خود می‌نشانم، بسیار به او محبت می‌کنم و او را به عنوان نعمت خداوند بزرگ می‌بینم. با آن که این همه احترام و محبت، شایسته‌ی فرزند دیگر من است، اما این نوع کارها را می‌کنم تا او به عوارضی مبتلا نشود. جان فرزند شایسته‌ام از شرّ او مصون باشد و با او رفتاری را که برادران یوسف علیه‌السلام با وی نمودند، ننماید.”۲
تحقیر
افرادی که در دوران کودکی احساس حقارت شدید کرده‌اند، در بزرگسالی مبتلا به انحرافات جنسی خواهند بود و درک صحیحی از زندگی جنسی و عاطفی خود نخواهند داشت.۳
پنهان نداشتن روابط زناشویی
والدین نباید هرگز اجازه بدهند که کودکان روابط زناشویی آنها را ببینند.
جهت آگاهی از ضرورت ارتباط صحیح والدین با فرزند، به فصل “ارتباط موثر با نوجوان” استاد حورایی در دوره نوجوانه مراجعه کنید.
شیوه‌های پیشگیری در اسلام:
جلوگیری از انجام عمل جنسی در برابر فرزندان
والدین باید از انجام دادن عمل زناشویی در جایی که کودکان حضور دارند و می‌توانند آن را درک کنند جلوگیری کنند. این خودداری باید از دوران نوزادی تا سنین نوجوانی و بعد از آن انجام شود.۴
پیامبر اسلام صلوات الله علیه می‌فرمایند: سوگند به آن که جانم در دستان او است، اگر هنگام روابط زناشویی والدین در خانه، کودک بیدار باشد و آنان را بنگرد و سخنانشان را بشنود و نفس آنها را احساس کند، آن کودک رستگار نخواهد شد. اگر آن کودک، پسر باشد، زنا کار میشود، و چون دختر باشد، به زنا تن می‌دهد.۵
اجازه گرفتن فرزندان برای ورود به اتاق والدین
خداوند در قرآن می‌فرماید: “باید بردگان و کودکانتان که به حد بلوغ نرسیده‌اند، در سه وقت از شما اجازه بگیرند: قبل از نماز صبح، در نیم روز، هنگامی که لباس‌های خود را بیرون می‌آورید و بعد از نماز عشاء: این سه هنگام، زمان خلوت کردن برای شماست. پس از آن، نه بر شما اشکالی وارد است، نه بر آنها که بر شما وارد شوند و آمد و شد کنند. هنگامی که کودکان شما بالغ شدند، باید همانند قبل، اجازه بگیرند.”
پرهیز از برهنه شدن در برابر کودکان یا برهنه کردن آنها
برهنه شدن در حضور کودکان و برهنه کردن آنان باعث از بین رفتن حیا و تحریک تمایلات جنسی آنها میشود. امام صادق علیه‌السّلام می‌فرمایند: “بدترین جای خانه حمام است؛ چرا که باعث پرده‌دری و آشکار شدن عورت است؛ و از طرف دیگر، حمام جای خوبی است؛ چرا که آتش جهنم را به یاد انسان می‌آورد و ادب حکم میکند که مرد، پسرش را با خود به حمام نبرد تا چشم فرزندش به عورت پدر نیفتد.”۶
پرهیز از دست زدن به عورت کودک
امیرالمومنین علیه‌السّلام با اشاره به این که کودکان از شش سالگی به بعد تحریک جنسی بیشتری را تجربه می‌کنند می‌فرمایند: “دستمال کردن زن به آلت دخترش هنگامی که به شش سالگی برسد، نوعی زناست.”۷
این عمل ممکن است در آینده توسط خود کودک انجام شود و در نتیجه باعث خودارضائی او در بزرگسالی میشود.
پرهیز از بوسیدن و در آغوش گرفتن کودکان نامحرم پس از سن معین
امیرالمومنین علیه‌السّلام می‌فرمایند: “هنگامی که دختر به شش سالگی رسید، جایز نیست که او را مرد نامحرمی ببوسد و یا او را فشار دهد.”
جداسازی بستر کودکان
با توجه به لزوم اجازه گرفتن فرزندان در هنگام ورود به اتاق والدین در سوره‌ی نور، خوابیدن کودکان در بستر والدین جایز نمی‌باشد. پس والدین باید کودکان را از سنینی که می‌توانند برای ورود به اتاق اجازه بگیرند، (تقریباً از سن سه سالگی) از خوابیدن در بستر خود منع کنند و در بستری جداگانه بخوابانند. بستر کودکان دختر و پسر باید در سنین خاصی، از یکدیگر جدا شود و روایاتی وجود دارد که سن جدا سازی را، شش، هفت و ده سالگی می‌داند.۸
پاسخ دادن به پرسش‌های جنسی کودکان
مسائل جنسی از ابتدای تولد با انسان همزاد است و کودکان همواره سؤالاتی درباره این مسائل در ذهن دارند. باید به سؤالات کودکان در سطح فهم آنان پاسخ‌های قانع کننده و صحیح داد. چون اگر کودکان با پاسخ صحیح رو به رو نشوند ممکن است از طریق دوستان ناسالم و منابع ناصحیح به پاسخ سؤالات خود برسند که البته انحرافات جنسی نیز به همراه خواهد داشت.۹
برای مطالعه بیشتر به فصل “تربیت جنسی” دکتر صادقیان در دوره “نوجوانه” مراجعه کنید.
نکات مهم در پاسخگویی
الف. در پاسخگوئی باید شفافیت تا حدی باشد که فقط ابهام‌های ذهنی آنها را برطرف کند.
ب. نباید با پاسخ‌های غیرمنطقی، میل جنسی کودکان را تحریک کرد.
ج. هر کدام از والدین بتوانند بهتر پاسخگویی سؤالات جنسی کودکان باشد، باید او جوابگوی فرزندان باشد.
د. نباید کودکان را با پاسخ‌های نفرت انگیز از خود دور کرد. برخی از والدین به دلیل شرم و حیا یا فرهنگ خاص خود، از پاسخ دادن طفره می‌روند یا عصبانی می‌شوند.
منابع:
۱_فقیهی، علی نقی، تربیت جنسی، مبانی، اصول و روش‌ها، از منظر قرآن و حدیث، ص ۲۰، چاپ سوم، قم، دارالحدیث، ۱۳۸۸
۲_حرعاملی، محمد بن حسن، وسائل الشیعه، ج ۱۳، ص۳۴۴
۳_آلفرد، روان شناسی فردی، ص ۱۹۳، حسن زمانی شرفشاهی، بی‌چا، تهران، تصویر، ۱۳۷۰ ش
۴_فقیهی، علی نقی، تربیت جنسی، مبانی، اصول و روش‌ها، از منظر قرآن و حدیث، ص ۱۱۳، چاپ سوم، قم، دارالحدیث، ۱۳۸۸
۵_کلینی رازی، محمد بن یعقوب، الکافی، ج۵، ص ۵۰۰، بی‌چا، تهران، دارالکتب الاسلامیه، ۱۳۹۱ ق
۶_ابن بابویه قمی، محمد بن علی، من لایحضره الفقیه، ج۱، ص۱۱۵، تحقیق:علی اکبر الغفاری، بی‌چا، قم، موسسه النشر الاسلامی
۷-ابن بابویه قمی، محمد بن علی، من لایحضره الفقیه، ج۳، ص۴۳۶، تحقیق:علی اکبر الغفاری، بی‌چا، قم، موسسه النشر الاسلامی
۸_شریف الرضی، محمد بن حسین،نهج البلاغه، ص۶۷، ترجمه دشتی، ناشر:مشهور، قم، ۱۳۷۹ ش، نوبت اول
۹_فقیهی، علی نقی، تربیت جنسی، مبانی، اصول و روش‌ها، از منظر قرآن و حدیث، ص ۲۰۷، چاپ سوم، قم، دارالحدیث، ۱۳۸۸
